Literatuur

Welke nacht heeft zich ongemerkt kunnen plooien rondom alles wat ik doe zodat ik, als vrolijk opgevoede volwassen vrijgevochten vrouw, alsnog met strakke boeien in deze trein zit?

De 39-jarige actrice Ada Peeters neemt de trein naar de stad waar ze die avond op het podium zal staan met een zelfgeschreven monoloog. Herinneringen aan de oudere theaterdocent met wie ze als studente een verhouding had, wellen ongewild in haar op. Het is zijn stad waar ze gaat spelen. Ook op het podium, terwijl ze oog in oog staat met de volle zaal, is er geen houden meer aan de razende vaart waarmee de diep weggestopte beelden van ontmoetingen met getrouwde mannen, leraren en andere figuren met autoriteit aan de oppervlakte komen. Na de voorstelling volgt een terugrit met een mysterieuze taxichauffeur die Ada nog dieper doet afdalen in het verleden dat ze nooit echt onder ogen heeft willen zien.

Zij. is een urgente roman over intimiteit, over grenzen die overschreden worden zelfs wanneer er wederzijdse instemming is, over het woord nemen en het vertrouwen vinden in de noodzaak van het vertellen van je eigen verhaal.

‘Nu ga ik in jouw naam alles doen wat wij samen niet meer kunnen,’ beloofde Raoul de Jong aan zijn hond Puck, tijdens Pucks begrafenis. Maar negen maanden later beseft Raoul dat hij in plaats daarvan alleen maar achter zijn laptop heeft gezeten, wederom. De meeste dingen in het leven zijn tegenwoordig met één druk op de knop op te lossen of uit te vinden. Onze machines maken ons groter, vlugger en efficiënter dan we ooit zijn geweest. Maar wat doen we nog als zelf handelende en denkende mens? Wat zijn we vergeten over onszelf en de wereld om ons heen? Raoul neemt de proef op de som. Op een warme zomerdag trekt hij de voordeur van zijn huis in Rotterdam achter zich dicht en begint aan een voettocht naar zijn moeder in Marseille, duizend kilometer verderop – zonder training, zonder tomtom, zonder uitgestippelde route. Op de bonnefooi. Zijn belevenissen onderweg zijn amusant, treurig, verrassend, angstwekkend, rauw – zoals het digitale leven nooit kan zijn.

Dit is een roman over de toekomst. Een toekomst die we vrezen en waarnaar we verlangen, een toekomst die we kunnen veranderen, een waar we nog aan kunnen bouwen.
In Tasmanië staat een man centraal die misschien nooit vader zal worden en die geconfronteerd wordt met twijfels en verleidingen. In zijn huwelijk zoekt hij naar evenwicht en hij is – net als de vrienden met wie hij is opgegroeid – altijd vol vertrouwen in de ratio geweest. Maar hoe ga je om met de angst en kwetsbaarheid die je overvallen wanneer je de controle op de wereld om je heen verliest?
Tasmanië is een levendige, gevoelige roman die alleen geschreven had kunnen worden door Paolo Giordano. Met zijn empathische, scherpe blik op het leven van vandaag in al zijn facetten – geloof, wetenschap, klimaat, ouderschap, liefde – beschrijft hij hoe wij allemaal op zoek zijn naar een plek, een Tasmanië, waar nog een toekomst mogelijk is.

Maryam Hassouni, die op haar vijftiende furore maakte met de televisieserie Dunya en Desie, won voor haar rol in Offers als eerste Nederlandse actrice een Emmy. Ze kroop in de huid van vele karakters, van zelfmoordterrorist tot slachtoffer van de Marokkaanse cultuur, en alles wat daartussenin zit. Vaak met veel plezier, maar vaker nog met verbazing over steeds weer dezelfde clichématige verhalen die werden geschreven. Nooit herkende zij hier zichzelf in.
Langzaam dringt het tot Maryam door: in haar beleving staat de filmindustrie voor destructie en ellende. Het wordt haar onmogelijk gemaakt om te acteren, ondanks haar verlangen ernaar. Ze gaat studeren en besluit haar eigen verhalen te schrijven. Als ze toch nog een keer zwicht voor een grote rol in een televisieserie loopt dat fataal af. Pas als ze na jaren het onderzoeksdossier naar aanleiding van haar klachten durft te lezen en de feiten onder ogen ziet weet ze het zeker. ‘Ik ben niet ziek: het systeem is ziek.'

Een zich door het landschap klievend kanaal met smerig schuimend, stinkend water, een uitdragerij, een café bij een ijzeren draaibrug. Voorbij de eindeloze velden achter de huizen doet zich de wereld vermoeden – in elk geval de Stad, want daarmee wordt een busdienst onderhouden. Het dorp Wenst staat op geen enkele kaart, maar in zijn essentie bestaat het in honderd-, in duizendvoud – en dus niet alleen in Oost-Groningen.

Al in Wenst heeft Allard Schröder aan de hand van een aantal levens mensen uit dit onbetekenende dorp beschreven. Onder de titel Sellinger verschijnen nu zeven nieuwe verhalen die opnieuw de levens van bewoners uit dit denkbeeldige dorp in de vroege jaren vijftig tot leven roepen. Hun dromen en verlangens zijn groter dan wat hun leven hen te bieden heeft, ze bieden hun een uitweg uit de benauwde kosmos waarin ze bestaan. Soms gebeurt er iets waardoor de hoofdrolspelers van deze verhalen even boven hun kleine leven uitstijgen. Ook al is dat alleen maar voor hen zelf waarneembaar, het is er niet minder werkelijk om.